Dla niektórych ważne jest aby dom był funkcjonalny, dla innych – ekologiczny. Czy da się połączyć te dwa elementy? Oczywiście. Moda na domy z gliny powraca, ale nic nie przeszkadza w tym aby w takim domy zastosować najnowsze rozwiązania techniki.

Glina, słoma czy drewno to produkty naturalne, łatwo dostępne, tanie i przyjazne. Stąd też budowa domów właśnie z tych materiałów staje się coraz bardziej popularna. W szczególności dla osób, dla których ekologiczny styl życia jest bardzo ważny. Domy z gliny nie przypominają już starych lepianek w których ściany się kruszą a bryła przypomina domki dla hobbitów. Obecnie domy z gliny to nowoczesne budynki energooszczędne z zastosowanymi rozwiązaniami budynków inteligentnych. 

Wybór sposobu budowy zakłada stosowanie rozwiązań, które nie wymagają od budującego dużych nakładów energii. Są to stare, sprawdzone i zweryfikowane przez lata metody budowy ‘własnymi rękami’. Właściwości naturalne materiałów takich jak glina, drewno czy słoma oraz ich nowoczesna technologia obróbki oraz montażu umożliwia budowę domu, który spełnia współczesne wymagania techniczne i izolacyjne. Ponadto budowa domu z gliny, dla jego zwolenników to przede wszystkim brak toksycznych i szkodliwych dla zdrowia substancji, które można spotkać w innych materiałach XXI wieku. Ważne dla proekologicznych inwestorów jest również fakt, że wykorzystany materiał z najbliższej okolicy (drzewo, glina) obniży koszty transportu i ograniczy emisję  CO₂ do środowiska. Przetwarzanie tych materiałów też jest niewielkie, przez co nie zużywa się do tego celu dużej energii, a odpady z budowy ‘wracają do natury’ nie niszcząc tym samym środowiska naturalnego. 

Głównym budulcem domu jest glina, stąd też pochodzi bezpośrednia nazwa odnosząca się do tego budulca – domy gliniane. Glina może spajać słomę lub ją otaczać jako tynk. Jeśli do gliny dodany sporą ilość słomy (lub innego wypełniacza np. trocin, wiórów drewna czy granulek keramzytu) wówczas powstanie glina lekka o dobrych parametrach termoizolacyjnych. Możemy także przygotować glinę ciężką, mieszając ją z piaskiem lub ubijając samą glinę. Wówczas nie będzie ona już aż tak ciepła, jednak będzie trwała i stabilna. Przygotowanie posadzki czy ścian z gliny ciężkiej wymaga od nas dodatkowej izolacji cieplnej. Coraz więcej producentów przygotowuje już gotowe do wykorzystania bloczki gliniane zwane glinianymi cegłami. Jest to glina wymieszana z dużą ilością słony i uformowana w bloczki, które wysusza się (bez wypalania). Z tego typu budulca, jak z pustaków, można postawić dowolne konstrukcje ścian zewnętrznych i wewnętrznych zgodnie z dowolnym projektem  – nawet budynek w stylu nowoczesnym. Oczywiście do sklejenia bloczków glinianych stosuje się również zaprawę glinianą lub wapienno-glinianą.

Konstrukcję nośną budynku (tradycyjnie drewnianą, słupowo-ryglową) wypełnia się sprasowanymi kostkami słomy. Ma ona dobre parametry termoizolacyjne – współczynnik przewodzenia ciepła U sprasowanej słomy wynosi 0,09 W/(m.K), co przy najczęściej stosowanej grubości ściany 45 cm daje współczynnik przenikania ciepła U = 0,12-0,13 W/(m².K) (porównywalny do 20 cm styropianu). To umożliwia wykorzystanie tej techniki w budownictwie pasywnym. Można też budować bez konstrukcji – ściana nośna jest z kostek słomy pokrytych kilkoma warstwami tynku naturalnego. Są one w stanie przenosić obciążenia bez wspomagania słupami drewnianymi.  

Dach najczęściej tworzony jest z drewnianych elementów pokrytych słomą z domieszką gliny. Można zastosować również tradycyjne rozwiązania – wówczas najlepszym będą ceramiczne dachówki, które stylem i kolorem będę pasować do naszych glinianych ścian. Najlepszym rozwiązaniem dachu jest jednak kopuła. Jest to najprostszy i najtańszy sposób budowy dachu, a zbudowana z glinosłombali jest jeszcze cieplejsza i bardziej energooszczędna niż i tak już super oszczędny gliniano-słomiany dom z normalnym dachem. W konstrukcji kopuły w ogóle nie ma wydzielonego dachu – powstaje on z odpowiednio ukształtowanych, wzajemnie usztywniających się i zaimpregnowanych ścian. Sprawia to wrażenie, że stosunek powierzchni ścian do uzyskanej kubatury budynku jest o 30% korzystniejszy niż w innej następnej w kolejności korzystnej bryle jaką jest sześcian. Kopuła traci również o 30% mniej ciepła niż zwykły dach. Ogólny koszt kopuły jest o około 15-20% niższy niż tej samej powierzchni dom na planie kwadratu czy prostokąta. Jednak to nie jest rozwiązanie dla każdego.

Dom z gliny wewnątrz ani na zewnątrz nie musi przypominać starodawnych budynków. Można postawić dom o nowoczesnych kształtach, z wykorzystaniem wspomnianych wyżej budulców. Nic też nie stoi na przeszkodzie aby w takim domu zagościła najnowsza technologia domów inteligentnych, które dzięki różnych rozwiązaniom ułatwiają nam codzienne funkcjonowanie. Warto jednak pamiętać, aby dom inteligentny był w pełni funkcjonalny system przewodów trzeba zaprojektować jeszcze przed postawieniem pierwszego bloczka glinianego. W końcu nie po to buduje się ściany aby później niszczyć je i wprowadzać okablowanie – lepiej zrobić to przed postawieniem wszystkich ścian zewnętrznych i wewnętrznych.

Do domów glinianych oraz tych budowanych w standardowym stylu polecamy rozwiązanie Domovea KNX – dzięki niemu możemy sterować domem z różnych miejsc, wystarczy nam podłączenie do domowego serwera Domovea. Tak więc nasz dom może być zarówno ekologiczny jak i inteligentny.